05-07-2022, 06:55
Twardość metali to jeden z ich najważniejszych parametrów, który bada się wykorzystując twardościomierz. Jednym z najczęściej używanych jest twardościomierz Brinella. Jak działa? Czym różni się od innych typów twardościomierzy? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Twardościomierz Brinella jak wspomniano we wstępie to jeden z najczęściej wykorzystywanych typów twardościomierzy. W jego przypadku w trakcie badania dochodzi do wciskania w w próbkę stalową stempla wyposażonego w kulkę ze stali hartowanej lub z węglików spiekanych pod zadanym obciążeniem w określonym czasie, który jest uzależniony od rodzaju oraz grubości badanego materiału. W badanej próbce powstaje w ten sposób wgłębienie, którego wielkość odczytuje się przy użyciu mikroskopu optycznego. Następnie należy wprowadzić otrzymane dane do wzoru, co pozwoli uzyskać wynik wyrażony w skali HBS (dla kulki ze stali hartowanej) bądź HBW (dla kulki z węglików spiekanych).
Badanie twardości metali przeprowadza się na różne sposoby, a w każdym z nich zastosowanie znajduje inny twardościomierz. Twardościomierz do metalu to przyrząd, który może mieć różnorodną budowę, a co za tym idzie umożliwiać przeprowadzenie badania odmiennymi metodami. Oprócz opisanego wcześniej twardościomierza Brinella wyróżnia się bowiem:
- twardościomierz Rockwella, w przypadku którego pomiar twardości odbywa się poprzez mierzenie głębokości wcisku stożka diamentowego o kącie wierzchołkowym 120° i promieniu zaokrąglenia wynoszącym 0,2 mm (można również zastosować kulkę węglową o średnicy wyrażonej w calach: 1/16”, 1/8” itp). W przypadku tej metody następuje dwustopniowe zadanie obciążenia wstępnego oraz głównego w badany materiał przy określonych warunkach oraz pomiarze przyrostu głębokości odcisku za pomocą czujnika zegarowego. To właśnie z jego podziałki można odczytać wynik, który może być wyrażony w HRC lub w HRB. Tego typu twardościomierz może być również urządzeniem przenośnym, kiedy to badanie umożliwiają specjalne kleszcze;
- twardościomierz Vickersa, w przypadku którego pomiar twardości umożliwia stempel zakończony foremnym czworobocznym ostrosłupem, który jest wykonany z diamentu o kącie wierzchołkowym 136°. Badana próbka zostaje obciążona statyczną siłą znormalizowaną dla tej metody, a twardość HV wynika ze stosunku siły wgłębnika do pola powierzchni bocznej odcisku.
W tym miejscu warto podkreślić, że każdy twardościomierz powinien pochodzić ze sprawdzonego źródła, co gwarantuje jego jakość oraz przekłada się na poprawność otrzymywanych wyników. Przykładem może być oferta znajdująca się pod linkiem: https://viateco.eu/category/sprzedaz/metale/twardosc/. Kupując twardościomierz Equotip można mieć pewność, że będzie urządzenie najwyższej jakości.
Twardościomierz Brinella to przyrząd, który jest z reguły wykorzystywany do testowania stopów aluminium i miedzi z wykorzystaniem niższego zakresu dopuszczalnej siły, a także stali i żeliwa przy większym zakresie. Co jest główną zaletą zastosowania tego typu twardościomierza? Przede wszystkim możliwość użycia przyrządu do pomiaru twardości metalu o niejednorodnej strukturze. Warto jednak mieć świadomość, że metoda ta ma również ograniczenia, ponieważ nie nadaje się do pomiaru twardości wyrobów twardych, drobnych oraz cienkich warstw utwardzonych i powierzchni niepłaskich. Powoduje także znaczne uszkodzenie powierzchni z uwagi na duży rozmiar odcisku. Cała procedura badania twardości metodą Brinella została opisana w Polskiej Normie PN-EN ISO 6506.
Podsumowując należy stwierdzić, że twardościomierz Brinella to przyrząd, który umożliwia prawidłowe określenie twardości metali. Warto jednak pamiętać, że wiarygodny wynik można uzyskać wyłącznie wtedy, gdy badanie zostanie przeprowadzone zgodnie z obowiązującą w tym zakresie normą
Artykuł sponsorowany
Komentarze